Gedachtenbril: team roze of team grijs?
Wat doe jij: team roze of team grijs? Hoe vaak hoor je het: “Iedereen ziet de wereld op zijn eigen manier”? In mijn omgeving hoor ik het vaak, omdat ik met mensen omga die dit inzicht ook voor zichzelf hebben. Maar in de wereld om ons heen — op tv, in het nieuws — wordt ons vaak iets heel anders geleerd.
We worden in kampen gedreven: voor of tegen, zwart of wit, goed of slecht. Het lijkt soms alsof we vergeten worden hoe persoonlijk en subjectief onze ervaring van de werkelijkheid is. Persoonlijke ervaring en perspectief vormen namelijk de kern van hoe wij de wereld beleven.
Jouw perspectief, jouw ervaring
Stel je een grijze, regenachtige dag voor. Voor de een is het reden om lekker binnen te blijven met thee en Netflix. Voor de ander voelt het als een grauwe deken van ellende. En de regen zelf? Die doet gewoon wat regen doet. Wat jij ermee doet, hangt af van jouw gedachten.
De Three Principles van Sydney Banks — Mind, Consciousness en Thought — leggen dit mooi uit. Je gedachten (“Thought”) bepalen hoe je de wereld ervaart. Jouw bewustzijn (“Consciousness”) brengt die gedachten tot leven. En Mind is de bron van alles, de onzichtbare motor die alles draaiende houdt. De regen is voor iedereen hetzelfde, maar wat jij denkt over die regen maakt het verschil.
Voorbeelden uit het echte leven
- Een vergadering op werk: Jij ziet het als een kans om te shinen met jouw briljante idee. Je collega denkt alleen maar: “Wanneer is dit voorbij, ik moet nog lunchen.” Het is dezelfde vergadering.
- Een compliment ontvangen: Iemand zegt dat je er goed uitziet. Jij denkt: “Thanks, lekker bezig!” Je buurvrouw denkt: “Ze zeggen dat alleen maar om aardig te doen.” Zelfde compliment, andere film in je hoofd.
- Een verandering in je bedrijf: Jij ziet een reorganisatie als een kans om dingen anders te doen. Je collega vreest ontslag. De situatie is identiek, maar jullie gedachten sturen het verhaal.
In mijn werk als Intuïtieve Business Mentor zie ik dit dagelijks. Ik herinner me een cliënt die compleet vastzat in haar gedachten over een belangrijke beslissing. Ze zag alleen maar beren op de weg. Toen we samen haar gedachten onderzochten, kwam er ruimte. Plots zag ze opties die eerst onzichtbaar leken. Magisch? Nee. Menselijk? Zeker weten.
Zelf ben ik hier ook niet immuun voor. Toen ik mijn boek Poëzie voor Ondernemers lanceerde, kwamen er ook allerlei gedachten: “Wat als niemand dit wil lezen?” Maar toen ik me realiseerde dat dit gewoon mijn hoofd was die een verhaaltje vertelde, veranderde de spanning. Het bleef spannend, maar ik kon weer ademhalen. Dat is wat inzicht doet: het maakt dingen lichter, zonder dat je iets aan de situatie hoeft te veranderen.
Omgaan met extreme situaties
Nu denk je misschien: “Leuk en aardig, maar wat als je in écht verschrikkelijke omstandigheden zit, zoals oorlog?” Goede vraag. Neem Viktor Frankl, een Oostenrijkse psychiater die meerdere concentratiekampen overleefde. Hij ontdekte dat zelfs in de meest onmenselijke situaties, mensen betekenis kunnen vinden door hun houding ten opzichte van het lijden te kiezen. Zijn ervaringen leidden tot de ontwikkeling van de logotherapie, die stelt dat het zoeken naar betekenis de primaire drijfveer van de mens is.
Frankl zei: “Alles kan van een mens worden afgenomen, behalve één ding: de laatste van de menselijke vrijheden — de keuze om onder alle omstandigheden je eigen houding te bepalen, je eigen weg te kiezen.”
De volgende keer dat je merkt dat je vastloopt, vraag jezelf af: “Is dit echt zo of zijn dit gewoon mijn gedachten?” Spoiler alert: het zijn je gedachten. En dat is goed nieuws, want die kun je loslaten. Niet door je best te doen, maar simpelweg door te zien dat het maar gedachten zijn.
Kies je team
Of het nu gaat om regen, werkstress of een levensbeslissing: onthoud dat jouw gedachten de lens zijn waardoor je kijkt. Die lens bepaalt hoe je de wereld ervaart. En het mooiste is, die lens is geen vast gegeven. Het is gewoon hoe je er op dat moment naar kijkt.
Nuchter, simpel en ergens ook wel een beetje grappig als je erover nadenkt.
Hoe kijk jij hiernaar? Deel het met me, ik ben benieuwd naar jouw ervaring.
