De Kracht van Perspectief: Iedereen Kijkt Door Zijn Eigen Bril
Iedereen kijkt door zijn eigen bril naar de wereld. Wat ik zie, zie jij net even anders. We hebben allemaal onze eigen filters — of programma’s — die bepalen hoe we dingen waarnemen. En het fascinerende is dat we vaak heilig overtuigd zijn dat wat wij zien, dé waarheid is.
Het weer
Denk eens aan iets simpels als het weer. Je kijkt naar buiten en ziet regen. Voor jou is het een grijze dag, misschien voel je je wat somber of geïrriteerd. Maar je buurman, die heeft nét nieuwe planten in de tuin gezet en ziet diezelfde regen als een zegen. Zelfde situatie, twee totaal verschillende ervaringen. Wie heeft er dan gelijk? En belangrijker nog: wat is ‘waar’?
Dit fenomeen beperkt zich niet tot het weer. Het gebeurt overal en altijd, in iedere situatie. Op het werk, thuis, in relaties — we nemen dingen waar door onze eigen unieke set van overtuigingen en ervaringen. Die bepalen hoe we dingen interpreteren en welke betekenis we eraan geven. Maar wat betekent dit eigenlijk voor hoe je jezelf ziet?
Wie ben je zonder meningen en programma’s?
Je kijkt door je eigen bril. Je meningen en opinies maken wie je bent. Maar wie ben je eigenlijk zonder deze meningen, zonder je verleden? Het leven speelt zich nu af. Je bestaat toch ook zonder al die verhalen? Het leven laat je zien wat er nu voor jou te ervaren is, los van wat je denkt dat het zou moeten zijn.
Maar hoe vaak laten we ons beïnvloeden door externe factoren? Denk bijvoorbeeld aan de media. De pers benadrukt vaak een ‘goede’ en een ‘slechte’ kant van een verhaal, waardoor we geneigd zijn mee te gaan in die kijk. Kijk bijvoorbeeld naar de verkiezingen in Amerika: de pers was overwegend negatief over Trump en liet het lijken alsof er een nek-aan-nek-race plaatsvond. In werkelijkheid was dit niet zo, maar de mening van velen werd toch beïnvloed.
Hoe ga je om met deze invloeden? Ze spelen vaak in op angsten en een gevoel van veiligheid. Ons onderbewuste, met al die programma’s, zoekt immers van nature naar stabiliteit. Maar hoe kun je jezelf hier bewust van maken?
Het filter van overtuigingen
In mijn werk als coach en businessreader zie ik vaak hoe overtuigingen als een filter fungeren. Wat jij gelooft over de wereld, mensen of jezelf, beïnvloedt direct hoe je de werkelijkheid waarneemt.
Een voorbeeld: stel je hebt de overtuiging dat je niet goed bent in presenteren. Zodra je een presentatie geeft, filtert je brein alles wat daarmee te maken heeft door die overtuiging. Je voelt je onzeker en ziet in elke kleine fout een bevestiging dat je ‘inderdaad niet goed genoeg’ bent.
Maar wat als je collega, die dezelfde presentatie bijwoont, iets heel anders waarneemt? Zij ziet dat je helder en duidelijk presenteert en merkt jouw onzekerheid niet eens op. Terwijl jij jezelf bekritiseert, vindt zij je juist overtuigend. Dit is waar het interessant wordt: twee mensen, twee verschillende realiteiten. Welke is waar?
De illusie van objectieve waarheid
Het is verleidelijk om te denken dat er een objectieve waarheid is, dat er één ‘juiste’ manier is om de dingen te zien. Maar wat als dat niet zo is? Wat als iedereen zijn eigen versie van de werkelijkheid creëert?
Ons brein vult voortdurend informatie aan op basis van onze eerdere ervaringen, herinneringen en overtuigingen. Wat je waarneemt, is dus niet altijd wat er feitelijk is — het is wat jij denkt dat er is.
Denk aan het beroemde experiment van de Rubber Hand Illusion. Hierbij wordt een rubberen hand op tafel gelegd, terwijl de echte hand van de proefpersoon bedekt is. Beide handen worden tegelijkertijd geaaid met een kwastje. Na een tijdje voelt de proefpersoon alsof de rubberen hand écht van hen is. Dit experiment laat zien hoe makkelijk ons brein voor de gek te houden is. Wat we waarnemen, is niet altijd de werkelijkheid, maar wat we geloven dat de werkelijkheid is.
Maar dit geldt niet alleen voor hoe we objecten of gebeurtenissen waarnemen. Het geldt net zo goed voor onze eigen gedachten, overtuigingen en patronen, onze ‘programma’s.’
Iedereen heeft zijn eigen ‘programma’
Ik noem het vaak een ‘programma’: een patroon in je hoofd dat bepaalt hoe je de wereld ziet. Dit programma wordt gevormd door je opvoeding, cultuur, ervaringen en alles wat je in je leven hebt meegemaakt. Het is alsof we allemaal met onze eigen software draaien, die bepaalt hoe we informatie verwerken en wat we als waarheid beschouwen.
In mijn werk met cliënten merk ik hoe krachtig deze programma’s kunnen zijn en hoeveel energie ze vreten. Een ondernemer die gelooft dat hij alles zelf moet doen om succesvol te zijn, heeft moeite met delegeren. Een manager die denkt dat kwetsbaarheid een teken van zwakte is, durft zich niet open te stellen voor zijn team. Beide programma’s beperken hen, maar zijn tegelijkertijd ook hun waarheid — tot ze ontdekken dat er een andere manier van kijken mogelijk is.
Deze programma’s zijn niet alleen aanwezig in ons dagelijks leven of werk, maar komen ook naar voren in spirituele en bewuste kringen. Hier vallen mensen vaak terug in hardnekkige overtuigingen zodra het gaat over onderwerpen als geld, relaties of business. De blinde vlekken die dan naar voren komen, laten zien hoe diep sommige programma’s geworteld zijn.
Spirituele Blinde Vlekken
Het lijkt wel alsof we onze filters weer opzetten zodra het spannend wordt. Alsof de bril van eenheid en verbinding alleen werkt zolang we ons comfortabel voelen. Zodra er iets op het spel staat — of dat nu geld, relaties, business of politiek is — schakelen we terug naar de oude programma’s van schaarste, strijd en ego.
Hoe vaak hoor je niet in spirituele kringen dat geld slechts een energie is, een neutraal middel om waarde uit te wisselen? Toch zie ik in de praktijk vaak het tegenovergestelde. Veel mensen die zeggen dat ze ‘alles in energie’ zien, hebben als het over geld gaat ineens overtuigingen als: ‘Geld is vies,’ of ‘Je mag niet rijk worden van spiritueel werk.’ Hun blik wordt vertroebeld door een oud programma dat misschien diep van binnen nog steeds actief is.
Hetzelfde geldt voor intieme relaties. Spirituele mensen kunnen vaak prachtig praten over verbinding, over eenheid en over hoe we allemaal uit dezelfde energie bestaan. Maar als het erop aankomt, bijvoorbeeld tijdens een conflict met hun partner, is die verbinding soms ver te zoeken. Dan wordt het ineens ‘jij tegen mij’. De eenheidsgedachte vervliegt en maakt plaats voor strijd en verdeeldheid. Dan lijkt het plotseling alsof de bril van eenheid plaats heeft gemaakt voor een bril van controle, ego en eigenbelang.
Business: Intuïtie Versus Strategie
In business zie ik ook vaak zo’n tweestrijd. Veel bewuste ondernemers zeggen te werken vanuit hun intuïtie, vanuit verbinding en energie. Ze willen impact maken, mensen helpen, iets goeds doen voor de wereld. Maar zodra het gesprek gaat over tarieven, marketingstrategieën of contracten, valt die spirituele benadering vaak weg. Dan schakelen ze over op een meer traditionele manier van zaken doen, gedreven door angst, controle of de overtuiging dat ze ‘concurrerend moeten zijn’. Ze raken verstrikt in de oude businessmodellen die ze zelf ooit afwezen.
Politiek en Polarisatie
Ook in politiek zie je hoe krachtig onze programma’s en filters zijn. Zelfs spirituele mensen, die in hun dagelijks leven prediken dat ‘alles één is,’ vallen vaak terug in oude patronen zodra het over politiek gaat. De nuance verdwijnt en de wereld wordt opgedeeld in ‘wij’ versus ‘zij’. Er is een duidelijke vijand, een partij of persoon die de schuld krijgt van alles wat misgaat.
Politiek is een goed voorbeeld van hoe diepgewortelde overtuigingen en emoties ons gedrag kunnen sturen. Terwijl we onszelf als bewust en open beschouwen, spelen angst en boosheid vaak een grotere rol dan we denken. Die emoties zorgen ervoor dat we terugvallen in oude programma’s, waarbij de bril van verbinding en eenheid plaatsmaakt voor de bril van strijd en verdeeldheid.
We zien de wereld door de lens van schaarste of veiligheid. “Zij” worden de oorzaak van alle problemen, terwijl “wij” het juiste perspectief hebben. Dit maakt het moeilijk om met openheid en nieuwsgierigheid naar de ander te kijken, laat staan om een gesprek te voeren waarin echte verbinding mogelijk is.
Conclusie: een uitnodiging om dieper te kijken
Dit alles betekent niet dat we falen of niet spiritueel genoeg zijn. Het betekent simpelweg dat we mens zijn. Dat we allemaal onze blinde vlekken hebben, zelfs als we denken dat we ‘ver voorbij die illusies’ zijn. Misschien is dit wel de grootste uitnodiging van bewustzijn: om eerlijk te kijken naar waar we nog vasthouden aan onze oude programma’s. Om te zien waar we onze bril van eenheid even kwijtraken en weer terugvallen in oude patronen.
En dat begint met nieuwsgierigheid. Met de vraag: Wat als ik door een andere bril zou kijken? Wat als mijn waarheid niet dé waarheid is? Wat als ik bereid ben te erkennen dat ik de wereld door mijn eigen filter zie en dat dit filter niet de enige juiste is?
Hoe Kijk Jij Hiernaar?
Wat zie jij als je naar jezelf kijkt? Welke programma’s draaien er op de achtergrond? Misschien ligt de echte waarheid niet in wie gelijk heeft, maar in de bereidheid om te blijven kijken.
Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen en gedachten hierover.
Boek jouw call hier